Artykuł 185 § 1 k.p.c. nie przewiduje wyłącznej właściwości miejscowej sądu rejonowego określanej według art. 27-30 k.p.c. W orzecznictwie Sądu Najwyższego i doktrynie prawa nie wskazano wprost, że art.185 § 1 k.p.c. statuuje właściwość wyłączną. Do takiego wniosku można dojść jedynie pośrednio, biorąc pod uwagę sformułowania używane przez komentatorów. Tytułem przykładu można wskazać: tezę 9 Komentarza do art.185 T. Ereciński, J. Gudowski, M. Jędrzejewska Kodeks postępowania cywilnego Komentarz cz. I Post. rozpoznawcze tom 1 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis W -wa 2006 r.; tezę I.2 Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz red. prof. dr hab. Kazimierz Piasecki Wydawnictwo: C. H.Beck 2006 r.). W żadnej z przytoczonych tez nie pada słowo o właściwości „wyłącznej”. Jednak sformułowania tez ze wskazaniem, że właściwość miejscowa odnosi się do art.27-30 k.p.c. oraz sformułowanie zawarte w pierwszej z przytoczonych tez, że właściwość miejscowa odnosi się „zawsze” do tych przepisów, sugerują, że autorzy mieli na myśli właściwość miejscową wyłączną.
Analizując brzmienie powołanego przepisu nie ma wątpliwości co do właściwości rzeczowej Sądu – bez względu na wartość przedmiotu sporu będzie to Sąd Rejonowy. Niejasności mogą pojawić się odnośnie analizy właściwości miejscowej wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Jest to o tyle istotne, iż kierując taki wniosek, profesjonalny pełnomocnik praktycznie musi pojawić się na posiedzeniu bądź ustanowić pełnomocnika substytucyjnego , ponieważ zgodnie z brzmieniem 186 §1 k.p.c. w przypadku nieobecności strony, która kieruje stosowny wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, Sąd (na wniosek przeciwnika) nałoży obowiązek zwrotu kosztów wywołanych próbą ugodową.
Istotą zawezwania do próby ugodowej jest chęć i możliwość zawarcia ugody przed sądem, co zapobiega wytoczeniu powództwa i nierzadko długotrwałemu i kosztownemu postępowaniu. Taką samą co do skutków ugodę mogą zawrzeć te same strony w następstwie wytoczenia powództwa o to samo roszczenie. Ustawodawca wprowadzając w niektórych kategoriach spraw przepisy o właściwości przemiennej miał na uwadze ułatwienie podmiotom określonych stosunków cywilnoprawnych dochodzenia przez nich roszczeń. Dotyczy to na przykład uprawnionego do świadczeń alimentacyjnych oraz ustalenia pochodzenia dziecka i roszczeń z tym związanych (art.32 k.p.c.), roszczeń związanych z wykonaniem umowy (art.34 k.p.c.) czy też z przepisów szczególnych do k.p.c. – art. 9 ustawy z 22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej.
Skoro więc powództwo o roszczenie z umowy ubezpieczenia wnioskodawcy mogliby wytoczyć przed sąd swojego miejsca zamieszkania, a w następstwie tej czynności procesowej możliwe byłoby zawarcie przed takim sądem ugody o skutkach tożsamych z ugodą, o której mowa w 184-186 k.p.c., to brak uzasadnionych argumentów, dla których złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej miałoby być ograniczone do sądu właściwości ogólnej przeciwnika.
Biorąc powyższe pod uwagę chciałbym przytoczyć dość świeże (listopad 2012 roku) postanowienie apelacji wrocławskiej: Postanowienie z dnia 27 listopada 2012 r. Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu – Wydział I Cywilny Sygn. akt I ACz 2190/12Z uzasadnienia: „Art. 30 k.p.c. znajduje się w grupie przepisów zatytułowanej „właściwość ogólna”, ma on więc zastosowanie wtedy, gdy nie zachodzą warunki uzasadniające wybór przez powoda innego sądu, zgodnie z przepisami kodeksowymi o właściwości przemiennej (art. 32-37 k.p.c.) lub przepisami pozakodeksowymi dotyczącymi tej ostatniej właściwości (por. cyt. art. 20 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych). Według Sądu Okręgowego w Świdnicy, nie można tej właściwości przemiennej zastosować, gdyż wniosek pojednawczy nie dotyczy roszczenia. Jest dokładnie odwrotnie. W literaturze i orzecznictwie nie jest kwestionowany pogląd, że złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej jest czynnością dokonywaną przed sądem, mogącą zmierzać do dochodzenia roszczenia.”
Na marginesie należy pamiętać, iż zgodnie z brzmieniem art. 184 k.p.c. sprawy cywilne, których charakter na to zezwala, mogą być uregulowane drogą ugody zawartej przed wniesieniem pozwu. Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej stanowi jak wiemy, bardzo ważne narzędzie procesowe biorąc pod uwagę skutki materialno-prawne, zwłaszcza kiedy, mówiąc kolokwialnie, jest już „za pięć dwunasta” , goni nas termin przedawnienia roszczenia a wiemy, że nie uda się na czas sporządzić stosownego powództwa bądź np. zebrać wszelkich niezbędnych dowodów (biorąc pod uwagę znowelizowane brzmienie art. 207 § 6 i art. 217 § 2 k.p.c.). Korzystanie z powołanej instytucji procesowej ułatwia również relatywnie niska opłata w wysokości 40zł (art. 23 pkt 3 u.k.s.c.).
W związku z powyższym według mojej osoby należy uznać, że uznając niewłaściwy miejscowo sąd inny niżeli Sąd Rejonowy miejsca zamieszania pozwanego dokonujemy błędnej wykładni art.185 § 1 k.p.c.. Właściwość określona w art.185 § 1 k.p.c. nie jest bowiem właściwością wyłączną, nie jest więc brana pod uwagę z urzędu, a jedynie na zarzut przeciwnika.
Media Społecznościowe
Projekt i realizacja SPECTRUM-MARKETING | 2020 | Polityka prywatności
Kancelaria Klonowski
Pomorska Filia w Tczewie
ul. Jarosława Dąbrowskiego 21/1
83-110 Tczew – Stare Miasto
Infolinia: 801 009 503
tel. (+48) 22 398 77 11
Kancelaria Klonowski to marka należąca do Radosława Klonowskiego i Międzynarodowej Kancelarii Klonowski i Wspólnicy Sp. z o.o., to zespół prawników, radców prawnych, adwokatów, pełnomocników dla klientów indywidualnych oraz firm i instytucji publicznych. Prawdopodobnie najlepsi prawnicy w woj. pomorskim. Kompleksowe wsparcie w obsłudze prawnej, odszkodowaniach, windykacji, prawie cywilnych, handlowym oraz procesowym.
Zakres usług: